Zgłaszanie podejrzenia choroby zawodowej przez pracownika

W ostatnim wpisie pisałem o zmianach dotyczących orzecznictwa w zakresie chorób zawodowych. Możesz przeczytać o tym tutaj. Dzisiejszy wpis poświęcony jest postępowaniu w przypadku, gdy to pracownik bądź były pracownik podejrzenia u siebie chorobę zawodową.

Postępowanie dotyczące byłego pracownika

W sytuacji ustania stosunku pracy, były już pracownik, który podejrzewa, że występujące u niego objawy mogące wskazywać na chorobę zawodową, sam zgłasza jej podejrzenie właściwemu państwowemu inspektorowi sanitarnemu i właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy. W dalszej kolejności to inspektor sanitarny wszczyna bądź odmawia wszczęcia odpowiedniego postępowania. Rozpoczęcie procedury wiąże się ze skierowaniem zainteresowanej osoby na badanie lekarskie do właściwej jednostki orzeczniczej. Wraz ze skierowaniem, inspektor sanitarny przeprowadza ocenę narażenia zawodowego oraz sporządza kartę oceny narażenia zawodowego. W przypadku, gdy zgłoszenie podejrzenia choroby zawodowej jest w sposób oczywisty bezzasadne (np. wymieniona w zgłoszeniu choroba nie jest objęta wykazem chorób zawodowych), właściwy państwowy inspektor sanitarny wydaje postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania i procedura kończy się na tym etapie.

Postępowanie dotyczące aktualnie zatrudnionego pracownika

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, pracownik aktualnie zatrudniony może zgłosić podejrzenie choroby zawodowej za pośrednictwem lekarza sprawującego nad nim profilaktyczną opiekę zdrowotną. Tutaj może pojawić się wątpliwość, na czym konkretnie polega pośrednictwo lekarza. Do czasu zmiany przepisów, to polegało ono na skierowaniu pacjenta na badanie lekarskie do właściwej jednostki orzeczniczej. Obowiązek ten miał miejsce nawet wówczas, gdy lekarz sprawujący opiekę profilaktyczną wiedział, że brak jest jakichkolwiek podstaw do rozpoznania choroby zawodowej u pracownika.

Obecnie, ze względu na możliwość odmowy wszczęcia postępowania przez właściwego państwowego inspektora sanitarnego, wydaje się, że możliwe są dwa sposoby „pośrednictwa” lekarza medycyny pracy w zgłaszaniu podejrzenia choroby zawodowej.

Jedną z możliwości będzie opisywane już bezpośrednie skierowanie pracownika do jednostki orzeczniczej. Takie postępowanie powinno być jednak zarezerwowane dla przypadków, w których lekarz faktycznie stwierdzi, że są uzasadnione podstawy do podejrzenia choroby zawodowej.

Drugą możliwością jest przyjęcie przez lekarza wniosku pracownika, który się do niego zgłosił i przekazanie go właściwemu państwowemu inspektorowi sanitarnemu. Fakt ten powinien być udokumentowany w dokumentacji indywidualnej pacjenta. Wniosek sporządza sam pracownik, według wzoru zgłoszenia podejrzenia choroby zawodowej, stanowiącego załącznik nr 1 do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 1 sierpnia 2002 r. w sprawie sposobu dokumentowania chorób zawodowych i skutków tych chorób. Ten sposób postępowania będzie właściwy dla przypadków, kiedy w opinii lekarza podejrzenie choroby zawodowej przez pracownika jest całkowicie bezzasadne (np. w przypadku braku odpowiedniego narażenia zawodowego w odniesieniu do zgłaszanych przez pracownika dolegliwości). W ten sposób ominięte zostaje zaangażowanie jednostki orzeczniczej, a decyzja o skierowaniu na badanie lekarskie w związku z podejrzeniem choroby zawodowej będzie w gestii inspekcji sanitarnej. Ta, gdy uzna, że zgłoszenie podejrzenia choroby zawodowej jest w sposób oczywisty bezzasadne, odmowi wszczęcia postępowania i nie skieruje pracownika na badania lekarskie.