Kiedy wykonywać badania serologiczne w kierunku HBV, HCV i HIV?
Zakres badania profilaktycznego
Zakres badania profilaktycznego w przypadku narażenia na wirusy HBV, HCV i HIV jest regulowany „WSKAZÓWKAMI METODYCZNYMI W SPRAWIE PRZEPROWADZANIA BADAŃ PROFILAKTYCZNYCH PRACOWNIKÓW”:
| Wirus | Zakres badania | Częstotliwość |
|---|---|---|
| HBV | ALT, AST, przeciwciała anty-HBc Total (tylko w badaniu wstępnym); inne badania serologiczne w zależności od wskazań | co 2 – 4 lata |
| HCV | ALT, AST, przeciwciała anty-HCV (w badaniu wstępnym, a następnie w zależności od wskazań) | co 2 – 4 lata |
| HIV | przeciwciała anty-HIV (w badaniu wstępnym, a następnie w zależności od wskazań) | co 2 – 4 lata |
Czy wszyscy pracownicy medyczni powinni mieć wykonywane badania serologiczne?
Zgodnie z obowiązującymi obecnie zapisami prawa, nie zawsze trzeba wykonywać wskazane we „Wskazówkach” badania dodatkowe. Będą one obligatoryjne w przypadku potwierdzenia istotnego wpływu czynnika szkodliwego lub uciążliwego na zdrowie po dokonanej ocenie zagrożeń dla zdrowia i życia pracownika występujących na stanowisku pracy (m. in. na podstawie oceny ryzyka zawodowego).
Badaniami serologicznymi powinni być więc objęci pracownicy rzeczywiście narażeni na ryzyko ekspozycji, czyli wykonujący prace związane z dużym ryzykiem przerwania ciągłości tkanek i tym samym zwiększonym ryzykiem zakażenia się wirusami przenoszonymi drogą krwiopochodną. Do takich czynności można zaliczyć między innymi udział w zabiegach chirurgicznych i wykonywanie czynności związanych z opatrywaniem ran, wykonywanie iniekcji, intubacji, badań endoskopowych, odbieranie porodów, udział w zabiegach i pracach stomatologicznych, wykonywanie prac związanych z utylizacją odpadów medycznych i ich transportem oraz prac w pralniach szpitalnych (z brudnym materiałem).
Jakie są wskazania do wykonywania badań serologicznych w badaniach okresowych?
W przypadku narażenia na patogeny przenoszoną droga krwiopochodną, pracownicy w ramach badania okresowego powinni być pytani czy w trakcie świadczenia pracy doświadczyli przypadkowej ekspozycji na materiał biologiczny, najczęściej pod postacią przerwania ciągłości tkanek. Potwierdzenie takiego zdarzenia wymaga zebrania informacji na temat prowadzonego postępowania poekspozycyjnego oraz wyników badań wykonanych w trakcie tej procedury. W przypadku niezgłoszenia faktu ekspozycji bezpośrednio po zdarzeniu i braku jakiegokolwiek postępowania poekspozycyjnego będzie podstawą do wykonania badań serologicznych służących wczesnemu wykryciu zakażenia.
1 Komentarz
Świadczenie pracy przez personel medyczny zakażony wirusem HBV, HCV lub HIV · 2022-05-16 o 12:01
[…] O wykonywaniu badań serologicznych w ramach medycyny pracy oraz o podziale personelu medycznego ze względu na istotność narażenia na materiał krwiopochodny pisałem już wcześniej, o czym można przeczytać tutaj. […]